Εκπαιδευτικά προγράμματα

05-03-2014
Τμήμα Α2
Φόβοι - Πώς τους αντιμετωπίζουμε;
Υπεύθυνοι εκπαιδευτικοί:
Αργύρης Χριστόπουλος (δάσκαλος), Καλλιόπη Βλάχου (δασκάλα), Έλενα Βόγλη (εκπαιδευτικός Θεατρικής Αγωγής)

Ο φόβος είναι ένα συναίσθημα που μας προστατεύει από δύσκολες καταστάσεις.
Όταν όμως μας κυριαρχεί τότε αποτελεί εμπόδιο στην ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξή μας και πολλές φορές αποτελεί αιτία πολλών δυσάρεστων καταστάσεων.

Στα πλαίσια προγραμμάτων Αγωγής Υγείας που πραγματοποιούνται στο Σχολείο μας με στόχους που αφορούν στην κοινωνική και συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών και σε συνεργασία με την εκπαιδευτικό Θεατρικής Αγωγής, κα Έλενα Βόγλη, και τον δάσκαλο του Α2 τμήματος, κ. Αργύρη Χριστόπουλο, πραγματοποιήσαμε μία δίωρη παρέμβαση με θέμα τους φόβους μας και πώς να τους αντιμετωπίζουμε.

Οι δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν είχαν ως στόχους οι μαθητές να:

- Εκφράσουν τους φόβους τους.

- Συνειδητοποιήσουν την ύπαρξη κοινών φόβων.

- Καταλάβουν ότι δεν υπάρχει λόγος να ντρέπεται κάποιος για τα συναισθήματά του ούτε να κοροϊδεύει τα συναισθήματα των άλλων.

- Διακρίνουν τους πραγματικούς από τους φανταστικούς φόβους.

- Απομυθοποιήσουν ορισμένους φόβους.

- Ανακαλύψουν και να προτείνουν τρόπους αντιμετώπισης των φόβων τους.

Οι δραστηριότητες ήταν ταξινομημένες σε τρεις θεματικές ενότητες: Α) Εισαγωγή-Συνειδητοποίηση φόβων,  Β) Διεύρυνση-Δραστηριότητες ανάπτυξης,  Γ) Κλείσιμο

Α) Εισαγωγή-Συνειδητοποίηση φόβων.
 

Α1. Ξεκινήσαμε με τη λέξη «ΦΟΒΑΜΑΙ» και ζητήσαμε από τα παιδιά να μας εξηγήσουν τι σημαίνει για τα ίδια αυτή η λέξη.

Διαβάσαμε την ιστορία "Φόβος για το σκοτάδι" (Από το εκπαιδευτικό υλικό για την πρόληψη της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών για το Δημοτικό Σχολείο: «Παιχνίδια Παιδιών». Κέντρο Εκπαίδευσης για την πρόληψη της χρήσης ναρκωτικών και την προαγωγή της υγείας, Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής, ΟΚΑΝΑ, Αθήνα, 2000.)

Ο Αντρέας (ο ήρωας της ιστορίας) είναι ένα μικρό παιδί, που φοβάται το σκοτάδι και προσπαθεί να βρίσκει κάθε βράδυ δικαιολογίες για να καθυστερήσει τον βραδινό ύπνο. Οι μεγάλοι δεν τον καταλαβαίνουν, μέχρι που...

Α2. Ακολούθως συζητήσαμε με άξονα τις παρακάτω ερωτήσεις:

- Ποιες είναι οι εντυπώσεις σας από την ιστορία;

- Τι φοβάται το κεντρικό πρόσωπο;

- Πώς φαντάζεστε το τέλος της ιστορίας;

Α3. Στη συνέχεια κάναμε ένα πέρασμα στα ίδια τα παιδιά και τους ζητήσαμε να μιλήσουν και για τους δικούς τους φόβους. Για να κάνουμε πιο ελκυστική τη δραστηριότητα αυτή ζητήσαμε το κάθε παιδί να γράψει τους φόβους του σε ένα μπαλόνι.

Α4. Προτάθηκε στα παιδιά να μιμηθούν ένα φόβο τους και τα υπόλοιπα να προσπαθήσουν να τον μαντέψουν. Η άσκηση αυτή αποσκοπούσε στη συνειδητοποίηση και ταυτόχρονα στην απομυθοποίηση ορισμένων φόβων  μέσα από τη δραματοποιημένη παρουσίαση.

Β) Διεύρυνση-Δραστηριότητες ανάπτυξης.

Πραγματοποιηθήκαν δράσεις που στόχο είχαν να διακρίνουν τα παιδιά με βιωματικό τρόπο τη διαφορά ανάμεσα στους πραγματικούς και τους φανταστικούς φόβους και να ανακαλύψουν τρόπους αντιμετώπισής τους.

Β1.Ένας από τους εμψυχωτές εμφανίστηκε φορώντας μάσκα.

Ρωτήθηκαν τα παιδιά τι σημαίνει για αυτά ο άνθρωπος με τη μάσκα και τους δόθηκε η ευκαιρία να εκφράσουν όλους τους φανταστικούς τους φόβους. Στη συνέχεια όταν η μάσκα έπεσε, συνειδητοποίησαν το φανταστικό των φόβων τους και το διαχώρισαν από το πραγματικό.

Β2.Συνέχεια της παραπάνω  δραστηριότητας ήταν η ανάγνωση του παραμυθιού με τίτλο "Η αλεπού και το τύμπανο" (Από το βιβλίο «Ιστορίες για να ονειρεύεσαι… Παιχνίδια για να μεγαλώνεις…», των Δάφνης Φιλίππου και Πόλας Καραντάνα, Εκδόσεις Καστανιώτη)

Μια αλεπού ακούει μέσα από τη φωλιά της έναν περίεργο θόρυβο, που αρχικά τη φοβίζει, τελικά όμως αποφασίζει να βγει για να δει από που προέρχεται ο θόρυβος και ανακαλύπτει ότι αυτό που τη φόβιζε ήταν ένα απλό τύμπανο...

Μετά την ανάγνωση του παραμυθιού ακολούθησε συζήτηση. Ενδεικτικές ερωτήσεις γύρω από τις οποίες στράφηκε η συζήτησή μας:

- Τι φοβόταν η αλεπού;

- Με ποιον τρόπο αντιμετώπισε τον φόβο της;

- Τι θα πάθαινε αν έμενε στη φωλιά της και δεν αποφάσιζε να αντιμετωπίσει τους φόβους της;

- Τι διαπίστωσε τελικά όταν ήρθε σε επαφή με το αντικείμενο-αιτία που της προκαλούσε το φοβικό συναίσθημα;

- Τι κατάλαβε περί πραγματικού και φανταστικού φόβου;

Β3. Ακολούθησε η αφήγηση –από έναν εμψυχωτή- μιας πραγματικής ιστορίας φόβου που βίωσε στη ζωή του όταν ήταν μικρός  την οποία ολοκλήρωσε αναφέροντας τον  τρόπο που τον αντιμετώπισε. Η ιστορία έκλεισε ως εξής: «Ήμουν γενναίος όταν……»

Στη συνέχεια παρακινήσαμε τα παιδιά να μας πουν δικές τους ιστορίες κλείνοντας με τον ίδιο τρόπο.  Έτσι ακούστηκαν πολλοί διαφορετικοί τρόποι αντιμετώπισης των φόβων και δόθηκε η δυνατότητα σε πολλά παιδιά να ακούσουν τρόπους που δεν τους είχαν σκεφτεί τα ίδια.

Γ) Κλείσιμο

Κλείσαμε την παρέμβασή μας πανηγυρικά σπάζοντας τα μπαλόνια των φόβων μας -διαλύοντάς τους, συμβολικά- και μοιράζοντας αναμνηστικά βραβεία σε όλα τα παιδιά που κατόρθωσαν έστω και συμβολικά να διαλύσουν τους φόβους τους.

Καλλιόπη Βλάχου